هاجر عوض پور در مصاحبه با روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان گناوه اظهار داشت: دیابت یا بیماری قند؛ بیماری است که در آن مقدار ترشح انسولین کمتر از میزان لازم برای طبیعی نگهداشتن قند خون است.
وی تصریح کرد: انسولین مادهای است که در بدن تمام افراد طبیعی توسط بخشی از غده لوزالمعده ساخته و به داخل جریان خون ریخته میشود، این ماده در سوخت و ساز مواد نشاستهای و قندهای ساده و در نتیجه تنظیم قند خون نقش مهمی دارد، بنابراین کاهش نسبی آن در جریان دیابت، منجر به افزایش قند خون میشود که در صورت عدم کنترل و تنظیم آن در حد مناسب منجر به ضایعات جبرانناپذیر در قسمتهای مختلف بدن میشود.
عوض پور بیان داشت: منظور از کاهش نسبی انسولین این است که یا ترشح انسولین از لوزالمعده کاهش یابد و یا اثربخشی آن در بدن کم شود؛ یعنی بهر حال مقدار کافی انسولین در بدن وجود ندارد.
کارشناس مبارزه با بیماریهای غیر واگیر شبکه بهداشت و درمان گناوه افزود: بیماری دیابت انواع مختلفی دارد ولی بهطور عمده به دیابت نوع یک، دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری تقسیم میشود.
عوض پور با اشاره به دیابت نوع یک اظهار داشت: معمولاً افراد مبتلا به دیابت نوع یک را کودکان، نوجوانان و جوانان تشکیل میدهند (افراد کمتر از ۳۰ سال) و این نوع از بیماری به علت تخریب سلولهای تولیدکننده انسولین ایجاد میشود.
وی بیان کرد: افرادی که دچار دیابت نوع یک میشوند معمولاً لاغر هستند و علائم بیماری در آنها پرسروصداست؛ به طوری که پر نوشی (مصرف بیش از حد معمول آب)، پر ادراری (دفع بیش از حد ادرار به طوری که ممکن است حتی در طول شب نیاز به دفع چند بار ادرار داشته باشند) و کاهش وزن طی مدت چند روز تا چند هفته در آنها پیدا میشود و پیشرفت میکند.
عوض پور تصریح کرد: این بیماران برای کنترل قند خون نیاز به تزریق انسولین دارند؛ در غیر این صورت علاوه بر تشدید علائم فوق دچار دلدرد، تهوع، استفراغ، بیحالی و احساس تنگی نفس میشوند؛ که به آن اصطلاحاً کتواسیدوز دیابتی میگویند. عدمتشخیص و درمان بهموقع کتواسیدوز دیابتی میتواند مرگ آفرین باشد.
وی با اشاره به دیابت نوع دوم گفت: این نوع از دیابت معمولاً در افراد میانسال و مسن دیده میشود و علت آن کمبود ترشح انسولین یا کاهش تأثیر آن است. بیماران مبتلا، معمولاً چاق هستند یا اضافهوزن دارند. علائم دیابت نوع دوم پر نوشی، پر ادراری، دفع شبانه ادرار و در موارد شدیدتر، اختلالات بینایی، کاهش وزن و خستگی زودرس است.
عوض پور با تأکید بر اهمیت تشخیص بهموقع دیابت در افراد اظهار داشت: برخلاف دیابت نوع یک، شروع دیابت نوع دو معمولاً بسیار آهسته و کم سروصداست به طوری که فرد مبتلا ممکن است در ابتدا هیچ علامتی نداشته باشد و یا علائم اندک باشند، در نتیجه این احتمال هست که فرد سالها از بیماری خود بیاطلاع باشد و پیدایش یکی از عوارض درازمدت دیابت مانند احساس گزگز و بیحسی طولانی مدت در پاها منجر به بررسی و شناسایی بیماری شود.
وی اضافه کرد: به همین علت و نیز به دلیل شیوع بالای این بیماری، انجام آزمایش قند خون ناشتا در فواصل حداقل هر ۳ سال یکبار در تمام افراد با سن بیشتر از ۳۰ سال و سایر افراد در معرض خطر توصیه میشود.
عوض پور بیان داشت: برای انجام این آزمایش ۸ ساعت ناشتایی کافی است؛ ولی اگر قرار است آزمایش چربیهای خون نیز انجام شود؛ به ۱۲ ساعت ناشتایی نیاز است.
کارشناس مبارزه با بیماریهای غیر واگیر شبکه بهداشت و درمان گناوه اظهار داشت: رژیم غذایی سالم و تأمین انرژی دریافتی موردنیاز هر بیمار، فعالیت بدنی مناسب، مستمر و منظم، آموزش و پایش دائمی قند خون (خود مراقبتی) و دارودرمانی از ارکان اصلی درمان دیابت هستند.
عوض پور اظهار داشت: فرد دچار دیابت در صورت ابتلا به کرونا علائم و عوارض شدیدی را تجربه میکند ولی اگر دیابت به خوبی کنترل شده باشد، خطر اینکه فرد در اثر ابتلا به کووید-۱۹ علائم حاد را تجربه کند، بهاندازه دیگر افراد عادی است، اگر دیابت کنترل نشود و شاهد نوسان قند خون باشیم، فرد در معرض مشکلات ناشی از دیابت قرار میگیرد.
وی افزود: بیماری قلبی و سایر بیماریها نیز در کنار دیابت احتمال شدت بیماری در اثر ابتلا به کووید-۱۹ را مانند سایر بیماریهای مسری، بالا میبرد زیرا توانایی بدن در مبارزه با عفونت کاهشیافته است. بیماریهای مسری در افراد مبتلا به دیابت باعث افزایش التهاب یا ورم داخلی نیز میشود. علت این عارضه بالا بودن قند خون است و هردو منجر به بروز عوارض شدیدتر میشود.
کارشناس مبارزه با بیماریهای غیر واگیر شبکه بهداشت و درمان گناوه توصیه کرد: افراد مبتلا به دیابت باید دستان خود را قبل از آماده کردن غذا و خوردن آن، هنگام مراقبت از بچهها و افراد بیمار، استفاده از توالت و حضور در مکانهای عمومی به مدت حداقل ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویند.
وی تأکید کرد: حتماً در فضای عمومی ماسک بزنید، البته لازم نیست از ماسکهای N95 استفاده کنید زیرا این ماسک موردنیاز کادر درمان است، همچنین حداقل فاصله ۱٫۵ متری با سایر افراد را رعایت کنید. در صورت بیمار شدن خود را در خانه قرنطینه کنید.
عوض پور بیان داشت: همواره انسولین و داروهای خوراکی قند خون را به میزان لازم در منزل داشته باشید، اگر از داروهای کنترلکننده فشارخون استفاده میکنید همواره مصرف آن را ادامه دهید مگر آنکه که پزشکتان نظر دیگری داشته باشد.
مدیریت و بهبود احساسات خود را در اولویت قرار دهید
کارشناس مبارزه با بیماریهای غیر واگیر شبکه بهداشت و درمان گناوه اظهار داشت: ازآنجاییکه استرس باعث افزایش قند خون میشود، با انجام دادن کارهای مفرح، نفس عمیق کشیدن یا صحبت کردن با یک دوست استرس خود را کنترل کنید.
وی به منظور کاهش استرس توصیه کرد: به میزان کافی بخوابید، در حد توان ورزش کرده و برای ارتباط با دوستان یا خانواده از فضای مجازی استفاده کنید و مهمتر از همه اینکه به خاطر داشته باشید هماکنون در برههای خاص از زندگیمان قرار داریم و اوضاع همیشه به همین منوال باقی نخواهد ماند.
روزهای ۲۴ لغایت ۳۰ آبان ماه به عنوان هفته ملی دیابت نامگذاری شده است و شعار روز جهانی دیابت «پرستاران در دنیای دیابت تغییر ایجاد میکنند:NURSES MAKE the Difference است.
انتهای پیام/ کد. آ-۳۰۸۰
روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تنها مرجع رسمی اخبار حوزه سلامت در استان